Reactie op het procesvoorstel

Reactie op het procesvoorstel

Afbeelding: spreuken.nl

Reactie procesvoorstel                                                 Zelhem, 2 oktober 2020

Onderstaand de uitvoerige reactie van ons Actiecomité op het procesvoorstel van de gemeente om te komen tot plaatsing van mega turbines. We zijn uitgenodigd voor een overleg hierover. Dit heeft niets opgeleverd. Inhoudelijk wordt niet ingegaan op onze punten.

Het probleem is en blijft: de gemeente wil kunnen zeggen dat er een goede dialoog is. Dat er draagvlak is. Dat de bevolking participeert. Dat is allemaal niet zo. Dus krijgen we een heel frustrerend en oneerlijk proces.

Onderstaand onze reactie aan de wethouder.

Aan: Wethouder de hr. Paul Hofman

Met interesse hebben we kennis genomen van het procesvoorstel om te komen tot een RES 1.0.

U heeft ons uitgenodigd hierop een reactie te geven.

Daarom hebben we ook nu een grondige analyse uitgevoerd, waarbij we ons hebben laten adviseren door ervaren projectleiders en een implementatiemanager, die deel uitmaken van de achterban van ons actiecomité.

Het procesvoorstel zoals het nu op tafel ligt is een aanzet, echter absoluut onvoldoende. Het beantwoordt helaas  niet aan de gangbare eisen die aan een degelijk en professioneel procesvoorstel gesteld worden.

Met spijt stellen we vast dat onze eerdere suggesties ook nu niet, of onvoldoende, opgenomen zijn.

Op hoofdlijnen :

  • Het is van uiterst belang de spelregels vast te stellen voordat de wedstrijd begint. Niet terwijl het proces al loopt.
  • Het proces moet niet, bedoeld, of onbedoeld, trechteren naar een gewenste uitkomst.
  • Daarnaast mag een goed procesvoorstel geen elementen bevatten van ‘het doel heiligt de middelen’.
  • Tot slot: bij het beschrijven van een proces (of een project) is het van belang de verschillende activiteiten een naam/nummer te geven (dat is handig), en de volgtijdigheid, onderlinge afhankelijkheid en het ‘kritieke pad’ aan te geven. Alsmede het resultaat ( de ‘deliverable’) van elke activiteit. De ervaring leert dat we anders bij voorbaat kunnen spreken over een ‘mislukt proces’. Oftewel: kies een methodische aanpak en gebruik een eenvoudige schematechniek.

Puntsgewijs per activiteit in het procesvoorstel

Nader verkennen van de maatschappelijke, landschappelijke en/of duurzame kansen

Naast de kansen dienen ook de bedreigingen in kaart te worden gebracht

Eigen Bronckhorster participatietraject voor opstellen kaders windenergie

Deze moeten voor 2022 zijn vastgesteld door de gemeenteraad

  • Dit staat al voor nov/dec 2020 gepland. Hier moet meer tijd voor genomen worden.
  • Deze activiteit is afgerond VOORDAT de brede groep inwoners gehoord is. Dat is niet juist, omdat uit de samenspraak met de inwoners aspecten naar voren komen die van invloed op de kaderstelling kunnen zijn.
  • ‘Een bijeenkomst met experts en ervaringsdeskundigen’. We weten allemaal dat de samenstelling van het gezelschap de uitkomst zal bepalen. Geef aan: welke experts en deskundigen? Dit is nu een open einde. Voor wat betreft de inwoners: dit dienen ‘de omwonenden’ te zijn.
  • Het is wezenlijk om aan te geven welke ‘gemeentelijke kaders’ het betreft. In ieder geval horen daarbij:
    • Afstand tot woningen
    • Afstand tot ondernemingen
    • Afstand tot (de grens van) natuurgebieden
    • Door de gemeente acceptabel geachte overlast voor omwonenden
    • Landschappelijke beperkingen
    • Concretiseren financiële participatie omwonenden
    • Eisen aan financiële projectparticipatie
  • U spreekt over ‘bijeenkomsten met experts en (ervarings)deskundigen. In drie parallelle sessies.
  • De eerste betreft ‘lokaal draagvlak, eigenaarschap en het vormgeven van projectparticipatie’.
    • Geef VOORAF een definitie van ‘lokaal draagvlak’.
    • Lokaal: de omwonenden in een straal van 5 km. Rondom het turbinepark.
    • Draagvlak: minimaal 80% van de omwonenden binnen een straal van 5 km. geeft schriftelijk aan dat ze zich prima kan vinden in de plannen.

Je kunt geen ‘lokaal draagvlak etc.’ bepalen als de locatie niet bekend is! Lokaal draagvlak betreft de omwonenden, de mensen die het hardst geraakt worden.

  • Parallel sessie ‘gezondheidseffecten’

Dit is te smal, en dient onderverdeeld te worden in:

  • Gezondheid/ziekte (Bv. Tinitus, depressiviteit, bloeddruk, hartklachten)
    • Gezondheid/klachten (Vb. concentratieverlies, leerstoornissen etc.)
    • Leefbaarheid (Vb. slapen met de ramen dicht vanwege het geluid)
    • Er dient (naast een MER) ook een BER (Bewoners Effect Rapportage) opgesteld te worden. Volgens de Vereniging Eigen Huis is het achterwege blijven hier van één van de redenen waarom turbine-projecten achteraf een mislukking blijken.

Regionaal Participatietraject RES

  • Wie zijn de ‘stakeholders’ en ‘de inwoners’? (De samenstelling bepaalt de uitkomst)
  • Locatiebepaling: hierbij is het wezenlijk om EERST, op basis van de gemeentelijke kaders, mogelijke locaties aan te wijzen. Om niet alleen met de ‘inwoners’, maar vooral met de omwonenden in gesprek te gaan.

Het houden van een enquête onder een brede groep inwoners over de kaders voor windturbines

  • Wat is het doel van deze enquête?
  • Wie interpreteert de uitkomst?
  • Welke status heeft de uitkomst?
  • De doelgroep van de enquête  dient in ieder geval te bestaan uit inwoners rondom de voorgenomen locaties. Dus de omwonenden.

Hier wordt, zoals ook eerder’ weer de fout gemaakt dat er met geïnteresseerden vrijblijvende gesprekken zijn over duurzaamheid etc., terwijl de rechtstreeks betrokkenen buiten spel staan. De locaties moeten bekend zijn … We wonen in een wat betreft oppervlakte grote gemeente. Het is gemakkelijk praten wanneer 20 kilometer bij je vandaan een turbinepark komt. Het is anders, als de windturbines je nieuwe buren worden.

Regionaal participatietraject RES 1.0

In uw procesvoorstel staat dat in februari/maart 2021 gekeken wordt op welke manier ‘de gebieden’ in aanmerking komen voor het opwekken van duurzame energie. Dan zijn volgens uw plan de dialogen met de inwoners al achter de rug! Maar met de omwonenden is niet gesproken …

Ons standpunt en advies:

Dit procesvoorstel is veel te abstract, niet methodisch opgezet, en leidt tot gedoe.

U heeft enige ‘hete hangijzers’. Die zullen opgelost moeten worden:

  • het kenbaar maken van de mogelijke locaties voor mega turbines. Hiermee zijn dan ook de mogelijke omwonenden bekend. Dat wilt u niet, omdat u bang bent voor een dialoog, en voor hun mening.
  • Het bepalen van criteria (spelregels vooraf) zoals eisen aan de financiële burgerparticipatie, e.a. U houdt nu bijvoorbeeld de mogelijkheid open dat b.v. één vermogende inwoner van Bronckhorst voor 50% financieel participeert. Dan hebben we het niet over ‘de lusten en de lasten’ voor de omwonenden. Slechts over de lasten. De 50% lokale financiering, over hoeveel omwonenden hebben we het dan?
  • U vindt het eng om expliciet in uw uitingen te spreken over ‘250 meter hoge turbines’. Of om een visualisatie te laten maken. Dit zal toch moeten.

U dient een dialoog te voeren met de rechtstreeks betrokkenen, dus de omwonenden.

Wanneer we het hebben over lusten en lasten etc., gaat het om deze omwonenden. Deze staan in dit voorstel nog steeds aan de zijlijn.

Kernpunt blijft: bepaal eerst de mogelijke locaties, en ga dan met die omgeving in dialoog.

Het procesvoorstel kent een aantal stappen met een onderlinge afhankelijkheid. Nu gebeurt er veel tegelijk in november en december.

Zet er (of de provincie) een professionele projectleider op.

Voer audits uit.

Ten overvloede, omdat we dit (moeten) blijven herhalen:

  1. Zorg voor een goed rekenmodel. Zoals het er nu naar uitziet, zijn windturbines niet nodig.
  2. Stel kaders en normen op, waaraan de locaties van verwoestende en ziekmakende megaturbines moeten voldoen
  3. Kijk naar de planologische inpasbaarheid
  4. Wijs vervolgens mogelijke locaties aan
  5. Stel een informatiemap (digitaal) samen, waarmee u de bewoners informeert over de effecten op omgeving, landschap, gezondheid en leefbaarheid. Deze dient ook een visualisatie (maquette) te bevatten van het turbinepark in de omgeving. Op schaal.
  6. Ga met de rechtstreeks betrokkenen in gesprek, en bepaal draagvlak, financiële participatie en dergelijke

Tot besluit:

  • Geen turbineparken: uit de energiemix blijkt dat deze niet nodig zijn.
  • Geen turbineparken: de technologie is sterk in beweging. Denk ook aan het Eemshaven-initiatief.
  • Geen turbineparken. Het klimaatakkoord (2050) kraakt. De ‘Achterhoek in 2030 energieneutraal’ zal heroverwogen moeten worden.
  • Geen turbineparken: luisterend naar Wiebes (zulke grote turbines horen op zee), Ollongren (zulke grote turbines horen op zee), Plasterk (kathedralen van de nieuwe religie), Dijkhoff (niet heel Nederland volplempen met windturbines). De landelijke politiek begint in te zien mega turbines op land een echt slecht idee is.
  • We zien dat alternatieve bronnen zoals kernenergie bespreekbaar worden (meerderheid tweede kamer …).
  • Realiseer nu eerst het laaghangend fruit, veel ondernemers kunnen niet terug leveren.

Indien u toch dit traject in wilt zetten:

  • onze aanbevelingen opnemen in het plan;
  • een professionele Projectleider aanstellen;
  • tussentijdse audits uitvoeren;
  • bij de provincie zullen we aandringen op het strak monitoren van dit proces.

In de hoop en verwachting u van dienst te zijn,

Vriendelijke groet, namens Actiecomité Op en Um ’t Hengels Zand,