Interview met actiecomités. Onderzoeksbureau meldt uitkomst enquête: geen draagvlak voor turbines
Impressie groepsinterview Actiecomités en onderzoeksbureau Het Pon
Op 17 februari jl. vond in opdracht van de gemeente het interview plaats met alle Actiecomités en belangengroepen uit onze gemeente. Aangevuld met een ervaringsdeskundige uit een andere gemeente. Een prima toevoeging. (Voor het gemak wordt in deze impressie gesproken over ‘Actiecomités’, als het over de deelnemers gaat). Dit is geen verslag, en opgetekend vanuit de waarneming van de deelnemer van Actiecomité Op en Um ’t Hengelse Zand. Het interview is door Het Pon vastgelegd, waardoor zij alles nog eens rustig terug kan luisteren.
Merkwaardig begin
Mevrouw Smulders van Het Pon was de gespreksleider. Zij gaf aan dat ze graag onze mening wilde weten over de kaders voor turbines, en voegde daaraan toe ‘dat windturbines heel winstgevend zijn’.
Natuurlijk ontspon zich meteen een discussie tussen de actiecomités en de mevrouw van Het Pon. Zij vertelde nog wel wat aarzelend dat de kosten voor windturbines volgens haar ‘binnen een half jaar terugverdiend zijn’. Ogenblikkelijk werd duidelijk dat de actiecomités meer verstand van zaken hadden, en in de discussie ook wat fanatieker waren.
Vervolgens gaf de mevrouw van Het Pon aan dat het stellen van kaders heel belangrijk is, voor de windturbines die hier gaan komen.
Opnieuw discussie. De actiecomités gaven aan dat dit nog helemaal niet besloten is. Besluitvorming moet nog plaats vinden. En de RES Achterhoek maakt zelfs een pas op de plaats en heeft uitstel besloten, om acht alternatieven te bekijken, waaronder alternatieven zonder turbines.
De mevrouw van Het Pon keek zichtbaar verrast, zij meende begrepen te hebben dat ze er gewoon komen. Ze fronste, en keek met een blik in de verte. ‘Mmmm. Bijzonder. Dat verandert de zaak’, was te lezen in haar ogen. Maar dit zei ze niet.
Terecht werd er opgemerkt dat waakzaamheid geboden is. Uitstel van de RES betekent niet uitstel voor Bronckhorst.
Punt van Orde
Een punt van orde was gelukkig voldoende om het overleg terug te brengen naar waar het voor bedoeld was. Niet een discussie over de mening van Het Pon, blijkbaar voorstander van mega turbines, maar het ophalen van de opinie van de actiecomités. De mevrouw van Het Pon respecteerde dit, waarna ze alle ruimte bood aan de actiecomités om hun punt te maken. Dat ging heel goed.
Enkele Punten
Eén van de actiecomités gaf een uitvoerige opsomming van de te stellen eisen en (rand)voorwaarden aan een turbine-project. Alles juridisch ijzersterk onderbouwd. Dit pittige pakket werd door andere actiecomités met instemming begroet.
Ook werd nadrukkelijk opgemerkt dat windturbines niet planologisch inpasbaar zijn in ons landschap, wanneer een voor de gezondheid en de overlast verantwoorde norm wordt gehanteerd. Recente ervaringsgegevens en onderzoeken ondersteunen dit.
Windturbines moeten en kunnen op zee. De (landelijke) politiek kantelt. Geen ‘hagelslag-landschap’. Verder kijken dan de eigen gemeentelijke stoeptegel. Windturbines in Bronckhorst is gewoon geen oplossing. Er zijn betere alternatieven.
Als dat ingezien wordt, hoeven er helemaal geen kaders gesteld te worden. We stellen ook geen kaders voor drugslaboratoria. Ook deze opvatting kon op instemming rekenen.
Op enig moment werd hier aan toegevoegd dat er sprake is van een inmiddels gedateerd plan (routekaart), gebaseerd op verouderde inzichten van 5 jaar geleden.
Ze hoeven hier niet (RES: ook alternatieven zonder turbines). Ze passen hier niet (landschap, natuur, leefbaarheid). Ze kunnen hier niet (je kunt ze niet kwijt). Ze mogen hier niet (voorzorgsbeginsel). De inwoners willen het niet (geen draagvlak).
Als het niet mag, niet hoeft, niet past, niet kan. En als je het niet wilt, dan doe je het niet.
Mooie Suggestie:
Waarom participeert Bronckhorst niet in mega turbineprojecten op zee?
Stevige Oproep:
Laten we er niet voortdurend van uitgaan dat alle plannen in beton gegoten zijn. Laat de gemeente en de RES zich ‘naar boven toe’ hard maken om de doelen te behalen zonder mega turbines. ‘Het getuigt van lef om een opdracht te herzien, of desnoods terug te geven’.
De Enquête
Natuurlijk was er veel kritiek op de enquête. De mevrouw van Het Pon deed haar best om de kritiek te weerleggen. Dat is logisch, Het Pon heeft immers zelf de enquête uitgevoerd. Haar verdediging overtuigde niet. Enige opmerkingen uit de sessie:
‘Er is in de enquête niet gevraagd naar de afstand tot turbines. 10 keer de tiphoogte, bijvoorbeeld’.
Zoals te voorspellen ontspon zich ook de bekende ‘hoog-laag’- discussie.
Aan de mevrouw van Het Pon werd gevraagd wat zij zelf verstaat onder ‘hoog en laag’, bij windturbines. Zij gaf aan dat laag ’25 meter’ is, en hoog ‘hoger dan 200 meter’.
Toen de vraag aan haar gesteld werd ‘hoe dan de turbines heten tussen de 25 meter en 200 meter’, werd duidelijk hoe lastig deze begrippen zijn. ‘110 meter is net zo hoog als de Domtoren in Utrecht, dat is ook best hoog’.
In een enquête is het natuurlijk van het grootste belang om eenduidige begrippen te hanteren. Zodat iedereen er hetzelfde onder verstaat. Waarom dan niet de hoogte in meters?
De mevrouw van Het Pon antwoordde dat hier ‘bewust voor gekozen’ was.
Doorvragen. Waarom is daar dan bewust voor gekozen?
De mevrouw van Het Pon antwoordde nogmaals dat hier ‘bewust voor gekozen was’.
Hetzelfde gold voor het begrip ‘ver’. Wat is ‘ver’?
De discussie werd iets ongemakkelijk, maar toch soepel door haar afgesloten.
Wat zijn eigenlijk de resultaten?
Het Pon spreekt duidelijk uit dat er sprake is van ‘een respons die representatief is’, en dat uit de resultaten duidelijk blijkt dat er ‘geen enkel draagvlak is voor windturbines in Bronckhorst’. 75% van de deelnemers aan de enquête is (zeer) tegen turbines.
Hoewel dit volstrekt logisch en voor de hand liggend is, stelt het toch gerust. De inwoners hebben blijkbaar goed ‘door de enquête heen kunnen kijken’.
Wat gebeurt er met de resultaten?
Er heerste onduidelijkheid over de procesgang rondom de enquêteresultaten.
De gemeente (wethouder) geeft per mail aan: ‘Het PON zal de analyse van de enquête en de verdiepende gesprekken volledig onafhankelijk maken en het verslag (rapportage) met waarnemingen en aanbevelingen aanbieden aan het college’. In deze zelfde mail zegt de wethouder ook: Het PON analyseert wel en doet de feitelijke waarneming van de resultaten maar verbindt daaraan zelf geen mening ’.
Wel aanbevelingen, geen mening … Omdat volgens Actiecomité Hengels Zand een aanbeveling natuurlijk ook een mening is, blijft de verwarring bestaan.
Het Pon is duidelijk. Zij levert aan de opdrachtgever de getotaliseerde cijfers op. In percentages. Ook maakt zij een samenvatting van de ‘open vragen’. Zij geeft geen waardeoordeel of advies.
Het proces eindigt (voorlopig) met een voorstel voor de kaders naar de gemeenteraad.
Maar daar zit iets tussen…
De resultaten moeten geïnterpreteerd worden, en vervolgens vertaald naar kaders. Wie gaat dat doen? De vrees wordt uitgesproken dat dit veel gedoe op kan leveren. Er werd waarde gehecht aan de ‘echte cijfers’
De aanwezige externe deskundige adviseert daarom ook om dit vooral door een onafhankelijke derde partij te laten doen.
Initiatiefnemers
Het Pon meldde dat er nog groepsgesprekken gepland staan. Onder andere met initiatiefnemers. Dit leidde tot scherp doorvragen. Verklaarbaar, omdat er herhaaldelijk is duidelijk gemaakt door de wethouder dat er geen initiatieven zijn, en initiatiefnemers nadrukkelijk worden afgehouden.
De mevrouw van Het Pon gaf aan dat er een groep was samengesteld met initiatiefnemers, naar haar weten allemaal op het gebied van zon. Niet voor wind. Voor wind was de groep aangevuld met landeigenaren.
Dit deed enkele deelnemers fronsen. ‘Je kunt als landeigenaar toch ook initiatiefnemer zijn’?
Verrassend einde
Aan het einde van de sessie bood de mevrouw van Het Pon aan om nog wat extra cijfers uit de enquête met ons te delen. De vraag ‘waarom?’ en ‘hoezo?’ werd niet gesteld. Op dat moment leek het beter om maar even goed te luisteren.
Het Pon deelt ons het volgende mee.
Er is sprake van een representatieve respons
- (Zeer) voor de energietransitie: 55%
- (Zeer) tegen windturbines: 75%
Er is duidelijk geen draagvlak, werd hierbij door Het Pon opgemerkt. Uit de enquête blijkt dat de inwoners echt geen turbines willen.
De mevrouw van Het Pon gaf nog wat extra resultaten.
- (Zeer) Ernstige zorgen om slaapstoornissen: 70%
- (Zeer) erge overlast van de slagschaduw: 66%
- (Zeer) ernstige zorgen over (laagfrequent) geluid m.b.t. gezondheid: 74%
- (Zeer) ernstige zorgen over de inpasbaarheid in het landschap: 82%
- Meedenken over ‘als ze er komen’: 66%
- Meedoen aan financiële participatie: 21%
Rode draad in de ‘open vragen’: ‘de mensen willen niet de keuze tussen ‘lage’ of ‘hoge’ windturbines, ze willen helemaal geen turbines’.
Het was duidelijk dat haar eerder gedane uitspraak ‘er is geen draagvlak’, volledig in lijn was met de door haar genoemde percentages. Overduidelijk.
De gemeente laat niet voor niets een enquête houden, we zijn benieuwd wat zij met deze uitkomst gaat doen …
Afbeelding: pexels
